Ο Δικηγόρος, ως δημόσιος λειτουργός, συμπράττων λειτουργός της Δικαιοσύνης, έχει χρέος να αγωνίζεται για την καλή λειτουργία της και την εξύψωση του κύρους της. Το λειτούργημά του αποτελεί θεμέλιο του κράτους δικαίου.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την λυσιτελή άσκηση του λειτουργήματός του αποτελεί η πιστή εφαρμογή του Κώδικα Δικηγόρων και του Κώδικα Δεοντολογίας. Η αξιοπρέπεια του δικηγόρου και οι καθαρές σχέσεις με την κοινωνία και τους συναδέλφους είναι αδιαπραγμάτευτες.
Στην κατεύθυνση αυτή, σημαντικός είναι ο ρόλος των Πειθαρχικών Συμβουλίων των Δικηγορικών Συλλόγων, τα οποία έχουν επιφορτιστεί, από το νόμο, για τον έλεγχο αντιδεοντολογικών συμπεριφορών, που απάδουν του κύρους του λειτουργήματος και αντίκεινται στις κείμενες πειθαρχικού χαρακτήρα διατάξεις.
Στον ΔΣΑ λειτουργούν οκτώ (8) Πρωτοβάθμια Πειθαρχικά Συμβούλια, συγκροτούνται από αξιόλογους και έμπειρους συναδέλφους, κατόπιν κλήρωσης στην πλειοψηφία τους, που διενεργείται από το Εφετείο Αθηνών, οι οποίοι επιτελούν το έργο τους χωρίς οποιαδήποτε αμοιβή.
Στόχος είναι η εύρυθμη λειτουργία των Πειθαρχικών Συμβουλίων, ώστε να αντιμετωπίζουν άμεσα τυχόν αντιδεοντολογικές συμπεριφορές, με την κίνηση της σχετικής διαδικασίας και η εκδίκαση των υποθέσεων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Κώδικα.
Κατά την τελευταία διετία δυσχεράνθηκε η λειτουργία των πειθαρχικών συμβουλίων, αφ’ ενός λόγω της κατάργησης της δυνατότητας αυτεπάγγελτης πειθαρχικής δίωξης, της συντόμευσης του χρόνου παραγραφής σε τριετία και των λοιπών προβληματικών διατάξεων του ν. 4745/2020 τις οποίες καταδίκασε το δικηγορικό σώμα από την πρώτη στιγμή (βλ. από την απόφαση του ΔΣ του ΔΣΑ εδώ: https://bit.ly/3VQzZV0 καθώς και το σχετικό αίτημα της Συντονιστικής Επιτροπής προς το Υπουργείο Δικαιοσύνης εδώ: https://bit.ly/3SBdTDi ), και αφ’ ετέρου εξαιτίας της αδυναμίας συνεδρίασης των συλλογικών οργάνων κατ’ εφαρμογή των μέτρων αντιμετώπισης του covid-19.
Μετά τις παρεμβάσεις μας πετύχαμε την εκ νέου τροποποίηση διατάξεων του πειθαρχικού δικαίου, ώστε να καταστεί δυνατή η αυτεπάγγελτη δίωξη από τον Πρόεδρο των Πειθαρχικών Συμβουλίων (ν. 4938/2022).
Οι πρόσφατες παραγγελίες για τη διενέργεια πειθαρχικών προκαταρκτικών εξετάσεων, με αφορμή υποθέσεις έντονου κοινωνικού ενδιαφέροντος, που είδαν και βλέπουν το φως της δημοσιότητας, όπως υποθέσεις σχετικά με τηλεδίκες, ανηλίκους, κακοποιημένες γυναίκες, διαρροή προανακριτικού υλικού, αποδεικνύουν ότι το δικηγορικό σώμα άμεσα επιλαμβάνεται ασκώντας τις εκ του νόμω αρμοδιότητές του.
Παράλληλα, προτεραιότητά μας είναι τόσο η αποφυγή παραγραφής παλαιότερων υποθέσεων (καθώς δεν έχει εισέτι επιτευχθεί η επαναφορά του χρόνου πειθαρχικής παραγραφής στην πενταετία), όσο και η επιτάχυνση των διαδικασιών για αποσυμφόρηση των Τμημάτων και η ταχεία έκδοση των αποφάσεων.
Στο πλαίσιο αυτό αξιοποιήθηκε η δυνατότητα που παρέσχε ο ν. 4938/2022 για τον ορισμό ενός μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου ως Συντονιστή Πειθαρχικών Τμημάτων και ορίστηκε στη θέση αυτή η Σύμβουλος του ΔΣ του ΔΣΑ Μαρινέττα Γούναρη - Χατζησαράντου, αναλαμβάνοντας το έργο της εποπτείας της γραμματείας του Πειθαρχικού Συμβουλίου και του συντονισμού των πειθαρχικών τμημάτων του Πειθαρχικού Συμβουλίου.
Κατά τη διάρκεια της νέας θητείας των Πειθαρχικών Συμβουλίων προς ενημέρωση των συναδέλφων, σας γνωρίζουμε ότι:
• Από 1/4/2022 μέχρι και σήμερα υποβλήθηκαν 173 συνολικά αναφορές.
Εξ αυτών:
-Αρχειοθετήθηκαν 12.
• Παραπέμφθηκαν συνολικά σε Πειθαρχικό Συμβούλιο 71, εκ των οποίων οι 11 αποτελούν παραπομπή μετά από προκαταρκτική εξέταση, ενώ οι 61 παραπομπή κατόπιν ποινικής δίωξης και αυτεπάγγελτης δίωξης από τον Πρόεδρο της Ολομέλειας κ. Ζήση Κωνσταντίνου.
• Εκκρεμούν ενώπιον των εισηγητών για έκδοση πορίσματος: 90
Πέραν του δικαιοδοτικού έργου των Πειθαρχικών Συμβουλίων, σημαντική θέση κατέχει η διοικητική υποστήριξη του έργου τους.
Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται: η πολτοποίηση και αρχειοθέτηση των παλαιών υποθέσεων με συνέπεια την απελευθέρωση του χώρου στα αρμόδια Τμήματα, το καθηκοντολόγιο των διοικητικών υπαλλήλων, η διανομή νέων κωδίκων στους προέδρους, οι τακτικές συναντήσεις της Συντονίστριας τόσο με τους Προέδρους και τα Μέλη των Πειθαρχικών Συμβουλίων, όσο και με τους γραμματείς-συναδέλφους των Τμημάτων, οι σαφείς οδηγίες προς αποφυγή εξόδων που βαρύνουν τον ΔΣΑ (ειδοποιήσεις μέσω αποστολής e-mail στα μέρη, ορισμό ρητών δικασίμων στις αιτούμενες αναβολές κλπ), τη διαρκή ενημέρωση από τις Εισαγγελίες Πρωτοδικών – Εφετών με λήψη συναφών δικογραφιών, κ.α.
Ο ΔΣΑ δεν έχει μείνει και δεν θα μείνει θεατής σε συμπεριφορές που απάδουν του κύρους του λειτουργήματος και μειώνουν την αξιοπρέπεια του δικηγόρου.
Αυτονόητο είναι ότι, τα Πειθαρχικά Συμβούλια ως προς τη δικαιοδοτική τους λειτουργία είναι ανεξάρτητα, αποφασίζουν σύμφωνα με το νόμο και τη συνείδηση των μελών τους και λειτουργούν αυτόνομα και χωρίς οποιαδήποτε παρέμβαση οιουδήποτε, ακόμα και του προέδρου και του Δ.Σ. του Δ.Σ.Α.
Συνεπώς, τα Πειθαρχικά Συμβούλια δεν πρέπει να αποτελέσουν πεδίο εντυπωσιασμού, αλλά πεδίο αυστηρής τήρησης του νόμου, του Κώδικα Δικηγόρων και των προβλεπόμενων σ’ αυτόν δικονομικών διατάξεων.
Ο Πρόεδρος και τα Μέλη του Πειθαρχικού Συμβουλίου, είναι, όπως ο νόμος επιβάλλει, οι φρουροί των κανόνων του Δικηγορικού Κώδικα και των φιλελεύθερων παραδόσεων του Δικηγορικού σώματος και του Δικηγορικού Λειτουργήματος.